Halfvet #123

KICKOFF

Vanaf het moment dat ChatGPT werd gelanceerd (nu een jaar geleden) worstelt het schoolonderwijs met de vraag hoe ze moet omgaan met deze AI-tool. Volledig verbannen, of juist vrij laten, of onder bepaalde voorwaarden?

Ik werd gewezen op een fantastische explainer van Vox die alle dilemma’s op een rij zet (thanks Maarten Essenburg 🙌). En aangezien ik op dit moment extra geïnteresseerd ben in het onderwijs, spitste ik mijn oren. De video is niet alleen interessant voor docenten; er is ook een link met UX-design – daarover zo meer.

Vox laat middelbare school-leerlingen en –docenten aan het woord. Ze zijn het er in meerderheid over eens dat ChatGPT verbieden geen optie is. Maar het ongereguleerd gebruiken is ook niet verstandig. Op welke momenten is ChatGPT dan nuttig en wanneer niet?

Vaak wordt de vergelijking gemaakt met rekenmachientjes. Die zijn overal toegestaan, dus waarom ChatGPT niet ook? Simpel: calculators don’t make things up. Zeker wanneer je nog weinig over een onderwerp weet, geloof je AI-bots snel en ben je vatbaar voor hallucinaties. ChatGPT blindelings gebruiken als een soort Wikipedia is dus een eerste no go. 

Een tweede probleem is dat ChatGPT veel denkwerk overneemt en je een hapklaar antwoord geeft. Juist door te kauwen op de materie leer je de stof. Techniek maakt dingen vaak makkelijk, neemt frictie weg. Maar onderzoek toont aan dat effectief leren enige moeite vereist. Door ChatGPT verkeerd in te zetten, ontnemen leerlingen zichzelf de kans om de leerstof écht te doorgronden. 

De term waar het hier om gaat is fluency. Een les met veel fluency bevat makkelijk te verteren stof die prettig wordt overgedragen. Leerlingen denken dat ze in zulke gerieflijke lessen veel leren, maar het tegenovergestelde blijkt waar. Hoe meer fluency, hoe minder goed leerlingen scoren op een test na afloop. Daarom hebben onderwijsexperts het over desirable difficulties. Je leert niet van het goede antwoord, je leert van de moeite die je moet doen om zelf het antwoord te vinden. 

Ook in design kennen we het effect van positive friction. Soms is het nodig om een kleine obstructie te ontwerpen waardoor gebruikers even wat moeite moeten doen, waardoor ze de inhoud beter verwerken. Vaak is het functioneel, zoals een extra handeling inbouwen wanneer een gebruiker dingen permanent gaat verwijderen. Maar je kunt je ontwerp ook stroef maken met als doel om op te vallen en beter herinnerd te worden. Imperfectie en design dat afwijkt van de norm zorgt voor stopping power – een bekende reclametactiek.

Terug naar het Vox-filmpje. Hoe beoordeel je nou als student of ChatGPT nuttig is voor een bepaalde huiswerk-taak? Vox zegt: stel jezelf de vraag of ChatGPT je werk makkelijk maakt of dat het je motiveert om de lastige dingen te proberen. Dus in plaats van ChatGPT samenvattingen te laten schrijven, laat het bepaalde concepten uit de tekst uitleggen. In plaats van antwoorden op vragen te laten geven, laat het interessante vragen bedenken waar je zelf niet op zou komen. En in plaats van teksten te laten redigeren zodat ze ‘perfect’ zijn, vraag feedback op je eigen werk.

Bekijk de hele video:

READING LIST

Armin Vit’s Year in Review is de beste en meest grondige terugblik op het afgelopen jaar die ik tegenkwam. Hij bespreekt de beste, slechtste en opvallendste identity-projecten van 2023 – veel Amerikaanse, dat wel. Maar de aandacht die hij besteedt aan het schrijven van z’n reviews is ongekend. Zeer de moeite waard om betaald lid van Brand New te worden, dan mis je niets.

Welke kant gaat ons vakgebied op onder invloed van AI? Dat is de centrale vraag van een paneldiscussie waar leads van onder andere Figma en Midjourney aan deelnamen. Leverde een aantal interessante takeaways op, zoals:

• AI will replace component-based design work so that designers can focus on end-to-end flows

• AI design will emerge as an critical role within design teams

• AI should help users figure out what they really want

Benieuwd naar de gemiddelde freelance uurprijs van ontwerpers in Amsterdam? The GOODList onderzocht wat ontwerpers hun klanten rekenen, in verschillende Europese steden en voor uiteenlopende disciplines, van grafisch ontwerper tot creative director en van motion designer tot strateeg.

Alex Baránov is een Finse ontwerper die ook schrijft, zoals dit boekje over user interface typografie. Gratis online te lezen. Sympathiek en handig!

Het zal niemand verbazen dat er veel AI bullshit tools bestaan. Diensten die een heel ontwerpproces overslaan en de oplossing in een paar seconden genereren. Of die complete market insights geven op basis van twee zinnen input. Het creëeren van persona’s is er zo een: prima om AI in te zetten om te helpen, maar geef niet alles uit handen. Generic output and hallucinations are real.

MIJN TALK OVER AI

AI gaat de ontwerpwereld radicaal veranderen. Maar wat wordt de invloed op het creatieve proces? Hoe evolueert de rol van ontwerpers? En waarom blijft menselijke visie, emotie en intuïtie onmisbaar?

In mijn talk (circa 1,5 uur) presenteer ik best practices, recent onderzoek, praktische tools en persoonlijke ervaringen over het gebruik van AI in de dagelijkse ontwerppraktijk. De presentatie is interessant voor iedereen die werkzaam is binnen grafisch ontwerp, UX/UI design, marketing of branding, ongeacht of je een doorgewinterde ontwerper, enthousiaste student of ervaren docent bent.

Wil je jouw team ook voorbereiden op het werken met AI? Ik kom graag langs om jouw ontwerpbureau, marketingafdeling, opleiding of in-house designteam te inspireren!

IN JE FACE

Marten Kuipers is Curated Creativity begonnen - een Insta channel waar hij z’n inspiratie deelt. Veel art, fashion, 3D en AI.

Prachtige website voor de nieuwe Wim Wenders film Perfect Days. Geluid, verhaal, interactie en visuals smelten samen. Nu wil ik de film zien!

MUST

Giel Blankestijn

Giel is Halfvetter, senior digital designer/art director bij Greenberry en curator bij Dutch Digital Design.

Plek waar ik nieuwe lettertypes ontdek:

Als ik op zoek ben naar nieuwe lettertypes ga ik meestal naar Fontbrief (naast natuurlijk Dafont...) Op Fontbrief geef je aan welke kenmerken je zoekt in een lettertype waarna je een uitgebreide lijst met suggesties krijgt.

Ideale playlist om op te werken:

NTS is mijn favoriete plek voor muziek. Op dit online radiostation en platform voor audiocontent kun je echt alles vinden: van elektronische beats tot jazz en allerlei experimentele geluiden.

Mijn go-to website voor UI inspiratie:

Voor mijn UI-inspiratie check ik onder andere Godly en Screenlane. Godly is top voor grafische UI ideeën. Bij Screenlane ligt de focus veel meer op inspiratie voor specifieke UX elementen en patterns.

FRESH FONTS

TOOLS

• BrandCore is een GPT die helpt met merkpositionering, ontwikkeld door creative Jona Bronkhorst. Op basis van input over je merk definieert BrandCore een merkarchetype, de Golden Circle, missie en visie. Werkt goed!

• Visual Electric is een AI image generator met veel extra features om de creatieve juices te laten vloeien.

• ToolKit is een brand tool die de functies van templates, brand guidelines en design systems combineert.

• Exactly is een AI image generator die je kunt trainen op je eigen beelden. Upload een reeks visuals in een consistente stijl, wacht tot het model is getraind, en voilà, je kunt beelden genereren in jouw eigen stijl.

• BrandGuide verzamelt brand guidelines.

• Pika is een AI video generator voor korte video’s.

• Design Systems Database verzamelt best-in-class design systems.

👋

Owwww yes! Mijn favoriete design conferentie Us By Night keert terug! Na een paar jaar afwezigheid, gaat het eind september weer drie avonden los in Antwerpen. Heb meteen een Super Early Bird ticket gekocht 🎉

Tot over twee weken!

Jeroen.

Deel deze Halfvet